مقدمه‌ای بر پیدایش رمز ارزها و بیت کوین
پیدایش بیت کوین
در رابطه با پیدایش بیت کوین می‌توان گفت، همه‌چیز به انتشار یک مقاله در 31 اکتبر سال 2008 با عنوان مقاله «بیت‌کوین: سیستم همتا به همتای پول الکترونیک» یا “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System” برمی‌گردد. این مقاله را یک شخص ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو نوشته بود. این مقاله موردتوجه بسیاری از متخصصان حوزه فناوری و امور مالی قرار گرفت. همه می‌خواستند بدانند که بیت‌کوین چیست و به چه کار می‌آید.
وقتی کارشناسان این مقاله را مطالعه کردند، دیدند که بیت‌کوین راهکاری مالی ارائه می‌دهد و می‌خواهد انسان‌ها را از دست نهادهای بانکی و مالی دنیا و قیدوبندهای‌شان آزاد کند. با مطالعه این مقاله متوجه می‌شویم که سیستم مالی بیت‌کوین، هیچ نیازی به نهاد مرکزی ندارد و این برای کشورها و اشخاص بسیاری، یک هدیه گران‌بها محسوب می‌شود. البته اغلب متخصصین، این سیستم را غیرقانونی و نامشخص توصیف کردند.
ساتوشی ناکاموتو که هنوز هویتی مجهول و نامعلوم دارد، راهکار خود را طی 13 فصل توضیح داده بود. ناکاموتو در این مقاله، ابتدا یک مسئله را مطرح کرد و سپس به آن پاسخ داد. او بر این باور بود که سیستم مالی کنونی جهان، دو ایراد بزرگ دارد:
- در دنیای امروز کاربران برای ارسال پول خود مجبور هستند که کارمزد بپردازند. گاهی مبلغی که قرار است ارسال شود؛ به‌قدری کم است که پرداخت کارمزد انتقال پول غیرمنطقی خواهد بود. وقتی مقدار پولی که قرار است ارسال شود زیاد باشد، پرداخت کارمزد موجب افزایش هزینه‌ها خواهد شد. کسی که هرروز می‌خواهد پول منتقل کند، باید مبلغ زیادی بابت کارمزد بپردازد.
2.یکی دیگر از مشکلات بزرگ سیستم مالی کنونی جهان، معاملات برگشت‌پذیر است. وقتی معامله برگشت‌پذیر باشد، قطعاً امکان و احتمال کلاهبرداری وجود دارد. در واقع در سیستم مالی جهان، کلاهبرداران حرفه‌ای می‌توانند خریدهای خود را به‌گونه‌ای انجام دهند که هیچ هزینه‌ای از حساب خودشان کسر نشود
بیت کوین آمد تا این دو مشکل را حل کند
از نگاه ناکاموتو، بیت‌کوین هم هزینه‌های انتقال پول را کاهش می‌داد و هم مشکل کلاهبرداری را به‌طور کامل حل می‌کرد؛ چون معاملات بیت‌کوین برگشت‌ناپذیر هستند. البته توجه داشته باشید که این مقاله 13 فصل داشت و ناکاموتو در آن گفته بود که بیت‌کوین چگونه کار می‌کند و چگونه دو مشکل بزرگ بانک‌ها را حل می‌کند. در ادامه قسمت‌های سریال آموزش رمز ارزها، با مفاهیمی که او در مقاله خود مطرح کرده بود آشنا خواهیم شد.
اصل کار بانک‌ها، اعتماد مشتریان و اصل کار بیت کوین بر بی‌اعتمادی است
بانک‌ها در سراسر جهان، مورداعتماد مشتریان خود هستند و اصل کار خود را بر همین اعتماد بنا نهاده‌اند. از آنجا که مردم به بانک‌ها اعتماد کرده‌اند، دیگر ریش و قیچی را به دست بانک‌ها سپرده‌اند و خودشان در تراکنش‌ها و معاملات دخالت نمی‌کنند. از طرفی بانک نیز مسئولیت هرگونه کلاهبرداری یا سرقت منابع مالی را بر عهده می‌گیرد و دیگر هیچ جای نگرانی برای مشتریان نیست.
سیستم بانک‌داری جهان، کاملاً متمرکز است و به همین خاطر احتمال انجام معاملات برگشت‌پذیر در آن وجود دارد. فرض کنید که شما از جایی خرید می‌کنید، پول از حساب شما کم می‌شود ولی تراکنش نهایی نمی‌شود. چه اتفاقی میفتد؟ پول به حساب شما برمی‌گردد. در چنین مواقعی کلاهبرداران سعی می‌کنند پول را به حساب خودشان واریز کنند. جالب است بدانید که در سیستم بیت‌کوین اصلاً چنین امکانی وجود ندارد.
سیستم بیت‌کوین بر پایه بی‌اعتمادی بنا شده؛ چون در این سیستم هیچ نهاد اصلی و مرکزی وجود ندارد و دارندگان بیت‌کوین نیز یکدیگر را اصلاً نمی‌شناسند. پس چگونه باید به این سیستم و به یکدیگر اعتماد کنند؟ پاسخ این است که در این سیستم اصلاً قرار نیست ما به کسی اعتماد کنیم. این سیستم بر پایه رمزنگاری بنا شده و به همین دلیل، اصلاً نمی‌توان در آن هیچ خللی ایجاد کرد. در واقع رمزنگاری، برای جلوگیری از تقلب کافی است.
جالب است بدانید که در راهکار مالی ناکاموتو، همه افراد حاضر می‌توانند تراکنش‌های صورت‌گرفته را مشاهده کنند و هیچ‌چیز بر هیچ‌کس پوشیده نیست. در سیستم بیت‌کوین به کاربران، نود (Node) گفته می‌شود و اصطلاحاً «همه نود‌ها به همه تراکنش‌ها دسترسی دارند».
برای اینکه با طرز کار بیت‌کوین و این سیستم مالی نوین آشنا شویم، باید مفاهیم موجود در این حوزه تخصصی را بدانیم تا بتوانیم به رمزوراز بیت‌کوین و قدرت امنیتی شگفت‌انگیز آن پی ببریم.
در قسمت بعدی سریال آموزشی رمز ارزها، می‌خواهیم با مفهوم تراکنش یا همان «Transaction» آشنا شویم.